Sıçanlar Üzerinde Yapılan Araştırma, Uykunun Beyin İçinde Nasıl Etkili Olduğunu Gösterdi
Daha önce yapılan çalışmalarda, şekerlemenin hemen ardından ve uzun uyanıklık ya da uyku yoksunluğu periyotlarının sonrasında düzenlenen hafıza performansı testleriyle uykunun hafıza ve öğrenmede kritik rol oynadığı belirlendi. Ancak hakemli dergi Nature’da yayımlanan yeni bir araştırma, uykunun dinlenmeden hemen önce deneyimlenen bir soruna dair “yeni bir kavrayış” kazanılmasına nasıl yardımcı olduğunu inceliyor.
Uykunun Deneyim Kazanmada Rolü
Araştırmacılar, sıçanları ödül içeren bir parkurda eğiterek hipokampüslerindeki nöronların nasıl hareket ettiğini gözlemledi. Nöronların ileri geri koşma sürecinde nasıl ateşlendiğini inceleyen araştırmacılar, bu sayede sinir hücrelerinin öne çıkan alanlarını tahmin edebildi. Böylece, uykudaki nöral aktivitenin uyanıklık döneminde sıçanların labirentle başa çıkmasını öngörebildikleri görüldü.
Uykunun Mekansal Temsiller Üzerindeki Etkisi
Araştırmacılar, yeni bir çevre deneyimledikten sonra sıçan beyinlerinde oluşan uzamsal temsillerin uykudan sonra istikrarlı olduğunu ve sıçanların labirentte daha iyi gezinmelerini sağladığını belirtti. Bu durum, sadece ziyaret edilen yerler hakkında değil, potansiyel yeni rotalar üzerinde de çalışıldığını gösteriyor. Araştırmacılar, uykunun bu uzamsal ayarlama sürecinde kilit rol oynadığını vurguluyor.
Uyku ve Öğrenme İlişkisi
Araştırmanın eş yazarı Caleb Kemere, “Uyku sırasında meydana gelen değişiklikleri görebiliyoruz ve hayvanları aynı ortama yeniden koyduğumuzda, bu değişikliklerin uykudayken öğrenilen bir şeyi yansıttığını doğrulayabiliyoruz. Mekana ikinci kez maruz kalma, sanki hayvan uyurken gerçekleşiyormuş gibi hissettiriyor” ifadelerini kullandı.
Çalışma, beynin uyku sırasında farklı şekillerde şekillenebileceğini ve uykunun öğrenme sürecinde kritik bir rol oynadığını gösteriyor.